ประโยชน์ของคอลลาเจน ที่เราควรรู้
ประโยชน์ของคอลลาเจน ที่เราควรรู้
ประโยชน์ของคอลลาเจน ที่เราควรรู้ หลาย ๆ คนอาจรู้จักคอลลาเจน แต่ไม่ใช่ทุกคนที่จะรู้ว่า คอลลาเจนนั้น มีประโยชน์ต่อสุขภาพผิวพรรณ โดยอาจช่วยเสริมสร้างความแข็งแรง ความยืดหยุ่น และความชุ่มชื้น ให้แก่ผิวหนัง ทว่าอายุที่มากขึ้น
มาพร้อมกับร่างกายที่เสื่อมสภาพ การผลิตคอลลาเจน จึงลดน้อยตามไปด้วย ส่งผลให้ปัญหาผิวเกิดขึ้นได้ง่าย อย่างผิวหนังแห้งเสีย หย่อนคล้อย หรือริ้วรอยบนใบหน้า ที่จริงแล้ว คอลลาเจนเป็นเส้นใยโปรตีนชนิดหนี่ง ที่ประกอบด้วยกรดอะมิโนหลากชนิด ซึ่งเป็นองค์ประกอบที่สำคัญ
ของผิวหนัง ขน เส้นผม กระดูก กล้ามเนื้อ เส้นเลือด และอวัยวะต่าง ๆ ของร่างกาย เปรียบเสมือนกับกาวที่ช่วยยึดโยง โครงสร้างเหล่านี้เข้าด้วยกัน เพื่อให้สามารถทำงานได้อย่างเป็นปกติ ร่างกายคนเรานั้น สามารถสร้างคอลลาเจนได้เอง
และรับมาจากอาหารบางประเภท หรือผลิตภัณฑ์อาหารเสริมคอลลาเจน ที่จำหน่ายในท้องตลาดด้วย
โดยคอลลาเจนจะมีอยู่หลายชนิด แต่ชนิดที่พูดถึงกันบ่อย ๆ ได้แก่
- คอลลาเจนชนิดที่ 1 เป็นเส้นใยที่อัดแน่น พบมากประมาณ 90 % ของร่างกาย โดยเฉพาะในผิวหนัง กระดูก เส้นเอ็น กระดูกอ่อน และเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน
- คอลลาเจนชนิดที่ 2 เป็นเส้นใยที่หลวมกว่า พบมากในกระดูกอ่อน และข้อต่อ
- คอลลาเจนชนิดที่ 3 พบมากในกล้ามเนื้อ อวัยวะภายใน และหลอดเลือดแดง
ประโยชน์ของคอลลาเจนต่อสุขภาพผิวหนัง
อย่างที่กล่าวไปแล้วว่า คอลลาเจนมีส่วนสำคัญ ในการเสริมสร้างสุขภาพผิว แต่การที่ร่างกายสร้างคอลลาเจนได้น้อยลง และคอลลาเจนเหล่านั้น เสื่อมสภาพหรือสูญเสียจากหลาย ๆ ปัจจัย อาทิ อายุที่มากขึ้น พักผ่อนไม่เพียงพอ ความเครียด ได้รับรังสี UV รับประทานน้ำตาล
และคาร์โบไฮเดรต ที่ผ่านการขัดสีมากเกินไป หรือสูบบุหรี่ อาจเป็นเหตุ ให้เกิดปัญหาผิวตามมาในอนาคต ไม่ว่าจะเป็นริ้วรอยบนใบหน้า ผิวหนังหย่อนคล้อย เหี่ยวย่น หรือผิวแห้ง ขาดความชุ่มชื้น โดยมีการวิจัยหลายชิ้น
ที่ศึกษาประโยชน์ของคอลลาเจนสายสั้น (Hydrolyzed Collagen) ซึ่งเป็นคอลลาเจนที่ผ่านกระบวนการทำให้มีขนาดเล็กลง และดูดซึมเข้าสู่ร่างกายได้ง่ายกว่าคอลลาเจน สายยาวพบว่า คอลลาเจนสายสั้น อาจช่วยซ่อมแซม ฟื้นฟู และชะลอผิวหนังที่เสื่อมสภาพได้
นอกจากนั้น ยังมีงานวิจัยอีกชิ้น ที่ศึกษาในผู้ทดลอง 2 กลุ่ม กลุ่มละ 36 คน โดยให้กลุ่มแรกรับประทานอาหารเสริม ที่มีส่วนผสมของคอลลาเจนต่อเนื่องกัน 12 สัปดาห์เปรียบเทียบกับอีกกลุ่มหนึ่ง โดยผลพบว่า สุขภาพผิวหนังของกลุ่มที่รับประทานคอลลาเจน
ติดต่อกันมีความชุ่มชื้น ยืดหยุ่น นุ่มลื่น และกระชับมากกว่าอีกกลุ่ม อย่างไรก็ตาม งานวิจัยข้างต้นทำในกลุ่มตัวอย่างขนาดเล็ก และเวลาค่อนข้างสั้น จึงควรรอการศึกษาประโยชน์ของคอลลาเจนต่อผิวหนังในระยะยาวเพิ่มเติม
เสริมคอลลาเจนให้ผิวได้อย่างไร
แม้ว่าคอลลาเจน ที่ลดลงจากอายุที่มากขึ้นเป็นสิ่งที่ไม่สามารถแก้ไขได้ แต่เราอาจลดการสูญเสียหรือเสื่อมสภาพของคอลลาเจน จากสภาพแวดล้อม ได้โดยการปรับพฤติกรรมบางอย่าง เช่น นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
ทำกิจกรรมผ่อนคลายความเครียด สวมเสื้อแขนยาวหรือทาครีมกันแดดอยู่เสมอเมื่อต้องออกไปกลางแจ้ง รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ให้พอเหมาะ ดื่มน้ำให้มาก และงดสูบบุหรี่ เป็นต้น
นอกจากนี้ ยังสามารถเพิ่มปริมาณคอลลาเจน ภายในร่างกายได้ด้วยการรับประทานอาหาร ที่จำเป็นต่อการสร้างคอลลาเจน โดยเฉพาะเนื้อสัตว์ ไข่ ผลิตภัณฑ์นม คะน้า ปวยเล้ง บล็อคโคลี่ ถั่ว ปลาแซลมอน ปลาทู หรือสาหร่ายทะเล
แต่หากใครกังวลว่าตัวเอง จะได้รับคอลลาเจนไม่เพียงพอก็สามารถรับประทานผลิตภัณฑ์อาหารเสริมคอลลาเจนได้เช่นกัน โดยผลิตภัณฑ์อาหารเสริมคอลลาเจน บางยี่ห้อประกอบจะมีส่วนผสมและสารสกัดหลายชนิด ที่เป็นวัตถุดิบชั้นดีในการสร้างคอลลาเจน
เช่น คอลลาเจนเปปไทด์จากถั่วเหลือง ที่อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ ปลาทะเลน้ำลึกซึ่งมีกรดอะมิโนที่ใช้ในการสร้างคอลลาเจนอย่างไกลซีน (Glycine) และโพรลีน (Proline) และมีคุณสมบัติช่วยกักเก็บความชุ่มชื้นไว้ในผิวหนัง
รวมไปถึงหนังหมู หนังวัว กระดูกวัว และสารสกัดจากดอกเก๊กฮวย จึงเป็นอีกทางเลือกสำหรับผู้ที่ไม่มีเวลาเพียงพอในการดูแลตนเอง หรือเลือกรับประทานอาหาร อย่างไรก็ตาม ผู้บริโภคควรรับประทานผลิตภัณฑ์ ที่มีส่วนผสมของคอลลาเจน ในปริมาณพอเหมาะหรือประมาณ 5–7 กรัมต่อวัน
ไม่ควรเกิน 10 กรัมต่อวัน เพื่อลดความเสี่ยง ของผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ และควรเลือกผลิตภัณฑ์อาหารเสริมที่น่าเชื่อถือ มีคุณภาพ และผ่านมาตรฐาน รับรองความปลอดภัยจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องก่อนเสมอ ผู้บริโภคที่สนใจจะรับประทานโดยหวังผลทางด้านนี้ ควรอ่านฉลากบรรจุภัณฑ์ให้ถี่ถ้วน
และปรึกษาแพทย์ถึงข้อดีและความเสี่ยงของคอลลาเจนก่อนการรับประทาน โดยเฉพาะผู้ที่แพ้อาหารบางชนิด ผู้ที่มีโรคประจำตัว ผู้สูงอายุ สตรีมีครรภ์ และผู้ให้นมบุตร หากพบความผิดปกติใด ๆ หลังการรับประทานอาหารเสริมคอลลาเจน ควรไปพบแพทย์ทันที
ติดตามเรื่องราว วิธีทำน้ำจิ้ม สำหรับคนกินเจ
